برای مشاوره جزئیات مرز باشماق برای اربعین
برای مشاوره جزئیات مرز باشماق برای اربعین


مرز باشماق به عنوان یکی از گذرگاه های رسمی و استراتژیک میان ایران و اقلیم کردستان عراق، در سال های اخیر به ویژه در ایام اربعین، نقش مهمی در تسهیل تردد زائران ایفا کرده است. موقعیت جغرافیایی آن در استان کردستان و هم جواری با شهر مریوان، این مرز را به یکی از مسیرهای قابل توجه برای زائران عتبات عالیات تبدیل کرده است. در حالی که بیشتر تمرکزها روی مرزهای جنوبی همچون مهران یا شلمچه بوده، مرز باشماق به تدریج جایگاه ویژه تری در نقشه تردد اربعین پیدا کرده است. ظرفیت های لجستیکی و امنیتی این مرز، زمینه ساز توسعه نقش آن در رویدادهای مذهبی شده است.
با توجه به افزایش سالانه زائران اربعین و ضرورت توزیع مناسب مسیرهای عبوری، مرز باشماق می تواند به عنوان گزینه ای کارآمد و کم ترافیک تر نسبت به مرزهای پر ازدحام مطرح شود. توسعه زیرساخت ها، بهبود خدمات رفاهی و هماهنگی های مرزی با اقلیم کردستان، زمینه ساز بهره برداری گسترده تر از این مرز در مراسم های بزرگ مذهبی است. این مقاله درصدد است نقش مرز باشماق را در مدیریت تردد زائران اربعین بررسی کند و ظرفیت ها، چالش ها و ساعت تردد آن را مورد تحلیل قرار دهد.
مرز باشماق برای اربعین
مرز باشماق یکی از مرزهای رسمی و فعال ایران با اقلیم کردستان عراق است که در ۱۵ کیلومتری غرب شهر مریوان در استان کردستان قرار دارد. این مرز به دلیل نزدیکی به شهر سلیمانیه عراق، یکی از مسیرهای نسبتاً ایمن و مناسب برای ورود به خاک عراق به شمار می رود. باشماق یکی از گذرگاه هایی است که از طریق آن می توان به مناطق مرکزی عراق و در نهایت شهرهای زیارتی مانند کربلا و نجف دسترسی پیدا کرد. اهمیت این مرز به ویژه در ایام اربعین، زمانی که حجم زائران ثبت نام اربعین افزایش می یابد، دوچندان می شود.
در سال های اخیر، زیرساخت های مرز باشماق برای پذیرش زائران اربعین به تدریج توسعه یافته است. از جمله اقدامات انجام شده می توان به بهبود وضعیت راه های مواصلاتی، ایجاد پارکینگ های عمومی، افزایش گیت های عبور و حضور نیروهای امدادی و انتظامی اشاره کرد. همچنین استقرار موکب ها و ارائه خدمات رفاهی و تغذیه ای در این مرز به شکل قابل توجهی گسترش یافته است. با توجه به موقعیت جغرافیایی آن، مرز باشماق برای زائران استان های غربی، شمال غربی و حتی برخی از مناطق مرکزی کشور، گزینه ای کم ترافیک تر و مطلوب تر محسوب می شود.
عبور از مرز باشماق نیازمند هماهنگی با مقامات اقلیم کردستان عراق است و زائران پس از ورود به خاک عراق معمولاً از طریق سلیمانیه به سمت بغداد و سپس شهرهای زیارتی حرکت می کنند. تفاوت این مسیر با دیگر مرزهای جنوبی در نوع جغرافیا، وضعیت امنیتی منطقه، و تنوع خدمات بین راهی است. بسیاری از زائران این مسیر را به دلیل آرامش نسبی، خلوتی و امکانات مناسب ترجیح می دهند. دولت ایران و مسئولان محلی نیز در سال های اخیر تلاش کرده اند این مرز را به عنوان مسیر جایگزین و مکملی برای مرزهای پرتردد معرفی و تجهیز کنند.
آیا مرز باشماق برای اربعین باز است
در ایام اربعین، مرز باشماق در استان کردستان و حدود ۱۵ کیلومتری غرب مریوان طبق روال هر ساله فعال می شود. بر اساس اعلام مسئولان استانداری کردستان و وزارت کشور، این گذرگاه معمولاً از نیمه شهریور (تقریباً از ۱۴ یا ۱۵ شهریورماه) تا چند روز پس از اربعین، برای تردد زائران باز است .زمان دقیق و ساعت های مجاز تردد (مثلاً بین ۶ صبح تا ۱۲ ظهر یا ۴:۳۰ تا ۱۷ بعدازظهر) بسته به هماهنگی های مرزی مشخص می شود .
برای مثال، در سال گذشته ورود زائران از ۱۴ شهریور از ساعت ۶ صبح تا ۱۲ ظهر از این مرز انجام شد و ۱۵ گیت فعال بود تا در صورت ازدحام افزایش یابند . همچنین، برگزاری اربعین در تاریخ چهار شهریورماه ۱۴۰۳ مورد توافق قرار گرفت که این موضوع هماهنگی زمان بازگشایی مرز را تسهیل کرد . زمان پایان تردد نیز معمولاً دو روز پس از اربعین ادامه دارد تا بازگشت زائران به داخل کشور فراهم شود.
در کنار باز بودن فیزیکی گذرگاه، همه ساله خدمات متنوعی از جمله سامانه هوشمند نوبت دهی، پارکینگ، ایستگاه های پزشکی، موکب هایی در پایانه و مسیر و اسکان هزاران زائر در مریوان فراهم می شود . علاوه بر این، انتقال زائران از مرز به سلیمانیه عراق حتی برای مدتی رایگان اعلام شده که نشان از توجه ویژه مسئولان به تسهیل تردد دارد . بنابراین، اگر افراد قصد دارند از مسیر باشماق برای پیاده روی اربعین استفاده کنند، پیشنهاد می شود قبل از سفر اطلاعیه رسمی ستاد اربعین را مدنظر قرار دهند تا با اطمینان از باز بودن مرز و ساعت تردد استفاده نمایند.
ساعت تردد مرز باشماق برای اربعین
مرز باشماق در حالت عادی به عنوان یک گذرگاه رسمی تجاری-مسافری فعالیت می کند و ساعات کاری مشخصی دارد؛ معمولاً از صبح زود تا عصر فعال است. این ساعات توسط ستادهای استانی و با همکاری دستگاه های مرتبط مانند گمرک، گذرنامه و نیروی انتظامی تعیین می شود و بسته به ماه های مختلف سال ممکن است متفاوت باشد .
اما در ایام اربعین، ساعت رسمی تردد این مرز با دستور ستاد مرکزی اربعین تغییر می کند. برای مثال در سال ۱۴۰۳، بازه مجاز تردد هر روز از ساعت ۴:۳۰ صبح تا حوالی ۱۷ عصر اعلام شد تا پیاده روی زائران بدون معطلی انجام شود . این بازه ساعتی با هماهنگی مقامات ایرانی و عراقی و متناسب با حجم زائران تنظیم می شود تا تردد روان و ایمن تری برقرار گردد.
در برخی سال ها نیز، فرماندار مریوان اعلام کرد که تردد زائران در ایام اربعین حتی تا ساعت ۲۰ غروب مجاز است تا کسانی که دیرتر رسیدند نیز مشکلی نداشته باشند. بنابراین، این ساعت ها قطعیت نداشته و سال به سال با توجه به شرایط خاص ایام و تصمیم گیری های مقامات ذی ربط (استانداری، ستاد اربعین، نیروی انتظامی) بازبینی و ابلاغ می شوند. زائران بهتر است پیش از سفر از طریق کانال های رسمی اطلاع رسانی کنند تا از زمان دقیق تردد مطلع باشند.
در این راستا کارشناسان مرکز مشاوره تحصیل در خارج از کشور اپلایتو می توانند در خصوص جزئیات مرز باشماق برای اربعین همراه متقاضیان بوده و از طریق سیستم مشاوره تلفنی اپلایتو پاسخگوی سوالات و شبهات در این زمینه باشند. همچنین متقاضیان می توانند با عضویت در کانال تلگرام و صفحه مجازی اینستاگرام از آخرین اخبار مرتبط با جزئیات مرز باشماق برای اربعین مطلع شوند.
پاسخ مشاور: باسلام، مرز باشماق در استان کردستان و حدود ۱۵ کیلومتری غرب مریوان است